"Βάλε ένα φύλακα" της Harper Lee

Συζητώντας κάποτε στο Twitter με την Ζέτα Θεοδωρακοπούλου διαφωνήσαμε ως προς την ποιότητα του άλλου βιβλίου της Harper Lee, το "Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια"...  Η Ζέτα δεν το θεωρούσε ως δείγμα λογοτεχνίας αξιώσεων εγώ διαφωνούσα κάθετα, το είχα λατρέψει από κάθε άποψη... Θα είχε ενδιαφέρον, αν έχει διαβάσει το  "Βάλε ένα φύλακα" η Ζέτα, να ανταλλάξουμε και για αυτό  απόψεις αν και στοιχηματίζω ότι αυτή την φορά θα συμφωνούσαμε απόλυτα, θα το πετροβολούσαμε κι οι δύο...

Η ιστορία εξελίσσεται 20 χρόνια μετά τα γεγονότα του "Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια"... Η Σκάουτ (Τζιν-Λουίζ) ζει πια στην Νέα Υόρκη κι επισκέπτεται το Μέηκομπ της Αλαμπάμα για διακοπές, ο Τζεμ έχει πεθάνει από καρδιακή ανεπάρκεια, ο Άττικους έχει καταπέσει σωματικά λόγω των γηρατειών και της αρθρίτιδας ενώ το γραφείο του το "τρέχει" ο Χανκ, ο παιδικός φίλος, νυν δικηγόρος κι επίδοξος μέλλον σύζυγος της Σκάουτ...  Η ηρωίδα επιστρέφει στην πατρίδα της για να διαπιστώσει ότι τα πράγματα δεν είναι όπως τα άφησε, ότι οι άνθρωποι έχουν αλλάξει, ότι η ίδια έχει αλλάξει κι ότι έχει έρθει η ώρα να αποδομήσει τους παιδικούς της ήρωες...

Η ανάγνωση αυτού του βιβλίου με άφησε με ένα τεράστιο "Τι στο διάολο διάβασα τώρα;" Τόσο μεγάλο που μπήκα στη διαδικασία να ψάξω στο Internet για το "Βάλε ένα φύλακα" , να βρω απαντήσεις... Το σενάριο που φαίνεται να ευσταθεί περισσότερο είναι αυτό που λέει ότι η υπερήλικας Harper Lee η οποία στο παρελθόν είχε δηλώσει ότι δεν πρόκειται να δημοσιεύσει άλλο βιβλίο πλην του "Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια", πιέστηκε/εξαπατήθηκε να δώσει την συγκατάθεσή της για την έκδοση ενός sequel 60 χρόνια μετά, το οποίο αν και διαδραματίζεται 20 χρόνια μετά από το "Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια" , προηγήθηκε συγγραφικά αφού όπως λένε αποτέλεσε την πρώτη απόπειρα της Harper Lee, μια βάση πάνω στην οποία στηρίχτηκε τελικά το Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια" ...

Τι διαβάζουμε λοιπόν σε αυτό το βιβλίο; Καταρχήν μια φοβερά αμήχανη προσπάθεια να δομηθεί μια πλοκή... Στις 100 πρώτες σελίδες πραγματικά δυσκολεύεσαι να κατανοήσεις πού ακριβώς το πάει η συγγραφέας, ποιο είναι το κεντρικό story line που θα επικεντρωθεί... Οι χαρακτήρες είναι εντελώς επιφανειακοί... Αν δεν έχεις διαβάσει τα "Κοτσύφια"και δεν γνωρίζεις πτυχές του χαρακτήρα των πρωταγονιστών αδυνατείς να καταλάβεις βασικές λεπτομέρειες για αυτούς, γιατί ενδεχομένως συμπεριφέρονται όπως παρουσιάζονται... Το μεγάλο σοκ όμως το δέχεσαι μετά την μέση του βιβλίου όταν και αποφασίζει επιτέλους να υπάρξει μαι πλοκή, όταν γίνεται ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα με θύμα ένα λευκό και οδηγό έναν μεθυσμένο μαύρο... Εκεί λοιπόν ξαφνικά παρακολουθούμε την σύγκρουση μεταξύ της Σκάουτ και των Άττικους και Χανκ καθώς η Σκάουτ εξοργίζεται (και πολύ καλά κάνει) για την συμμετοχή των δύο αγαπημένων της προσώπων σε μια επιτροπή πολιτών ξεκάθαρα ρατσιστικού προσανατολισμού... Με ανοιχτό το στόμα παρακολούθησα την προσπάθεια ξεπλύματος των ρατσιστών από τους Αμερικάνους κυρ Παντελήδες που "δεν είναι ρατσιστές, αλλά..." θεωρούν ότι οι μαύροι δεν είναι έτοιμοι για πλήρη δικαιώματα, ότι είναι τεμπέληδες και χαζοί, ότι το Ομοσπονδιακό κράτος δεν πρέπει να επεμβαίνει στα εσωτερικά των Πολιτειών, ότι οι Οργανώσεις για την πρόοδο των μαύρων είναι καιροσκόποι και ανακατωσούρηδες, ότι ο Νότος έχει ιστορία και παράδοση και άλλα τέτοια γραφικά που καμιά διαφορά δεν έχουν από αυτά που έχουμε ακούσει να λέγονται από την ΚΚΚ... Κι όλα αυτά από το στόμα του Άττικους Φιντς, ενός λογοτεχνικού χαρακτήρα κυριολεκτικού συμβόλου της δημοκρατίας και κατά τον φυλετικών διακρίσεων... Παρακολουθείς όλο αυτό τον εμετό για να φτάσεις στο τέλος και να δεις την σύγκρουση της Σκάουτ με τον πατέρα της και τον Χανκ να υποβιβάζεται σε ένα οικογενειακό καυγά που αποδομεί την πατρική φιγούρα μεν αλλά εγκαθιδρύει τον αμοιβαίο σεβασμό και την συναισθηματική ωριμότητα της Σκάουτ... 

ΕΛΕΟΣ!!!

Το "Βάλε ένα φύλακα"  είναι ένα ΚΑΚΟ βιβλίο, τόσο λογοτεχνικά όσο και ηθικά, καμία ανοχή δεν πρέπει να υπάρχει σε ρατσιστικές ιδέες... Είναι ένα δείγμα του μικροαστισμού της αμερικανικής κοινωνίας του Νότου, μια θλιβερή καρικατούρα ηθογραφίας, το μνημείο της ιστορικότερης δολοφονίας λογοτεχνικού χαρακτήρα στα χρονικά, μια χυδαία αρπαχτή... Μόνο τέτοια μπορεί να είναι, δεν θεωρώ ότι η  Harper Lee δεδομένου του "Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια" κι έχουσα σώας τας φρένας, θα μπορούσε να εκδώσει τέτοιο πράγμα...

ΜΗΝ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ!