"Η ιστορία της Πορφυρής Δούλης" της Margaret Atwood

Η δημοκρατία του Γιλεάδ δεν είναι δημοκρατία... Είναι η φαντασίωση, το υγρό όνειρο, κάθε θρησκόληπτου φανατικού, κάθε φασίστα... Είναι το αποτέλεσμα μια κοινωνίας σε σήψη, μιας κοινωνίας παραλυμένης από την χαύνωση του "δυτικού πολιτισμού" με έντονα και άλυτα κοινωνικά ζητήματα και ανισότητες, μιας κοινωνίας που η μόλυνση του περιβάλλοντος έχει στειρώσει κυριολεκτικά μεγάλο τμήμα του πληθυσμού... 

Όταν μια δράκα φανατικών δολοφονεί τον Πρόεδρο και την κυβέρνηση και ρίχνει την ευθύνη στους ισλαμιστές (μήπως σας θυμίζει κάτι;) η κοινωνία αποχαυνωμένη δεν αντιδρά στα πρώτα μέτρα περιστολής των ατομικών ελευθεριών, διότι "κάποιος έπρεπε να βάλει επιτέλους μια τάξη"... Γρήγορα η κατάσταση παίρνει τις πραγματικές της διαστάσεις και η Αμερική μετατρέπεται σε ένα ανελεύθερο θεοκρατικό καθεστώς όπου οι αντιφρονούντες εξοντώνονται αμείλικτα και τα πτώματα τους επιδεικνύονται για παραδειγματισμό, όπου ο ρόλος της γυναίκας είναι μόνο αυτός της μητέρας, της συζύγου και της υπηρέτριας, όπου η μουσική, η τέχνη, η ανάγνωση θεωρούνται εγκλήματα τιμωρητέα με θάνατο... Στη δημοκρατία του Γιλεάδ οι γυναίκες που έχουν ακόμα τη δυνατότητα να τεκνοποιήσουν είναι κρατική περιουσία, είναι οι Πορφυρές Δούλες, οι οποίες εκχωρούνται στα άρρενα επιφανή μέλη της κοινωνίας για να τους κάνουν παιδιά... Αν δεν το επιτύχουν μετά από μερικές "μεταθέσεις" ή αν υποπέσουν σε κάποια παράπτωμα, αν δεν θανατωθούν κατευθείαν θα καταλήξουν στις Αποικίες μαζί με αντιφρονούντες, αλλόθρησκους, γέρους και στείρους όπου ο θάνατος είναι παραπάνω από σίγουρος... Η αφηγήτρια είναι μια Πορφυρή Δούλη και το βιβλίο της Margaret Atwood είναι η ιστορία της...

Το βιβλίο είναι ένα άτυπο ημερολόγιο, ένας εσωτερικός μονόλογος της αφηγήτριας, το όνομα της οποίας δεν μαθαίνουμε ποτέ, διότι οι Πορφυρές Δούλες δεν έχουν ονόματα... Μέσα από τις αναφορές της σχηματίζουμε σιγά σιγά την εικόνα του εφιαλτικού κόσμου του Γιλεάδ καθώς και των γεγονότων που οδήγησαν εκεί... Παράλληλα ξεδιπλώνεται η προσωπική ιστορία της αφηγήτριας των παρελθόντων γεγονότων αλλά και της εσωτερικής της πάλης να διατηρήσει τη λογική της μέσα σε ένα καθεστώς φόβου, απόγνωσης και καχυποψίας... Η αφηγήτρια παρουσιάζεται βαθιά ανθρώπινη, φαινομενικά εύθραυστη αλλά στον πυρήνα σκληρή και αποφασισμένη... Οι φιγούρες του Ταξιάρχη και της Γαμετής, της επίσημης συζύγου του, παρουσιάζονται σκληρές και φορείς του κύρους και της ισχύος του καθεστώτος αλλά με το πέρας των σελίδων αποδομούνται και καταλήγουν να φαίνονται αυτό που είναι, θλιβερά ανθρωπάκια εγκλωβισμένα στον εφιάλτη που έφτιαξαν με τα ίδια τους τα χέρια... Η μετάφραση του Παύλου Μάτεσι είναι αριστοτεχνική, άλλοτε επιτηδευμένη και αρχαΐζουσα αντανακλά την εικόνα του θεοκρατικού Γιλεάδ και άλλοτε αγοραία και χύμα, αντανάκλαση ενός παρελθόντος που οι λέξεις δεν ποινικοποιούνταν...

Η "Ιστορία της Πορφυρής Δούλης" είναι ένα πολύ σκληρό αλλά υπέροχο βιβλίο, είναι ένα σήμα κινδύνου, μια προειδοποίηση για το τι θα μπορούσε να συμβεί αν η κοινωνία δεν προσέξει σε τι μονοπάτι βαδίζει... Κατά την άποψή μου, είναι ένα βιβλίο εξαιρετικά επίκαιρο και ενδιαφέρον ειδικά όταν διαβάζεται από κάποιον που ζει εντός μιας κοινωνίας σε πλήρη οικονομική και ηθική κρίση όπως η ελληνική....