"Εμείς" του Γεβγκένι Ζαμιάτιν

Όταν το εγώ εκμηδενίζεται μέσα στο εμείς και η λογική και η επιστήμη γίνονται όργανα καθυπόταξης των συνειδήσεων τότε κάτι δεν πάει καθόλου καλά... Πάνω κάτω αυτό είναι το γενικό πλαίσιο της δυστοπίας του Γεβγκένι Ζαμιάτιν , "Εμείς", ένα βιβλίο για ένα κόσμο πραγματικά εφιαλτικό...

Στον κόσμο που ζει ο D-503, τα πάντα είναι ορατά γιατί είναι φτιαγμένα από γυαλί, τα μαθηματικά και η λογική ορίζουν τις τύχες των ανθρώπων εξορίζοντας το συναίσθημα και η ελευθερία θεωρείται δείγμα πρωτογονισμού... Όταν ο έρωτας εισβάλλει στη ζωή του τα πάντα ανατρέπονται και αρχίζει μια εσωτερική πάλη μέσα του επαναξιολογώντας όλα όσα πίστευε μέχρι τότε... Παράλληλα ανοίγεται μπροστά στα μάτια του ένας κόσμος που αγνοούσε την ύπαρξή του, ένας κόσμος πέρα από το Τείχος που χωρίζει την πόλη από το δάσος αλλά κι ένας κόσμος μέσα του... Στο "Εμείς", όπως και στο μεταγενέστερο "1984" του George Orwell, ο έρωτας είναι ο καταλύτης που προκαλεί εκρήξεις, που εκτροχιάζει τις ζωές των ηρώων από την πορεία που είχαν... Η φιγούρα του Ευεργέτη είναι ίδια με αυτή του Μεγάλου Αδελφού, ο κρατικός έλεγχος απόλυτος τόσο στις ζωές όσο και στις σκέψεις...

Ο Ζαμιάτιν ασκεί σκληρή κριτική στον ολοκληρωτισμό, που τον έζησε στα χρόνια του Σταλινισμού... Προειδοποιεί ότι η λογική και η επιστήμη από μόνα τους δεν φτάνουν για να βρει ο άνθρωπος την ευτυχία, χρειάζεται η φαντασία και η ψυχή... Ότι οι καλύτερες προθέσεις μπορούν να οδηγήσουν στα μεγαλύτερα εγκλήματα, ότι η αγάπη μπορεί να αποκτήσει διεστραμμένες ερμηνείες... Στο φινάλε μας λέει ότι κάποιες φορές η αλήθεια για τον εαυτό μας και τους γύρω μας είναι πολύ σκληρή για να την αντέξεις, η λήθη είναι καταφύγιο για τους πιο αδύναμους και δειλούς, η ελπίδα παραμένει όμως ζωντανή, όσο κι αν φαίνεται να σβήνει...